آمستردام (به هلندی: Amsterdam) پایتخت (اسمی) و از نظر جمعیت بزرگترین شهر کشور هلند میباشد . این شهر در استان هلند شمالی در غرب هلند واقع شدهاست.
این شهر نزدیک به یک میلیون نفر جمعیت دارد و نیمی از این تعداد را مهاجران خارجی یا خارجی تبارها تشکیل میدهند که تنوع آنها به بیش از صد و پنجاه ملیت میرسد، و جمعیت فارسی زبانان نیز در آن کم نیست. طبق آمار سال ۲۰۱۶ میلادی مردم این شهر را خود هلندیها و بعد مهاجرین مراکشی، سورینامی و سپس ترکها تشکیل میدهند.[۱]
هستهٔ اصلی این شهر تاریخی در قرون وسطا بوجود آمد و در قرن شانزدهم توسعه یافت و تبدیل به مهمترین بندر تجاری اروپا شد.
در قرون هفدهم و هجدهم که دوران شکوفایی اقتصاد استعماری هلند بود، خانههای اعیان نشین بسیاری در حاشیهٔ کانالهای بیرونی ساخته شدند که بسیاری از آنها هنوز هم پابرجا هستند.
بندر آمستردام از شرق به دریاچهٔ اَیسل مِیر وصل میشود و از غرب از طریق یک کانال کشتیرانی به دریای شمال و آبهای آزاد راه دارد.
ورود آب به این مجراها کنترل میشود چون آمستردام نیز مانند مناطق وسیعی از هلند زیر سطح دریا قرار گرفتهاست.
رودخانهٔ آمستِل از وسط آمستردام میگذرد و شبکهٔ گستردهای از کانالها و نهرها بخشهای مختلف شهر قدیمی را به هم وصل میکنند.
این کانالها به تدریج طی چهار پنج قرنِ گذشته به شکل نیم دایرههایی دورِ هستهٔ اولیهٔ شهر حفر شده و گسترش یافتهاند. کاربرد اصلی آنها جابجایی بار و محصولاتِ وارداتی از کشتیها به انبارها و تجارتخانهها و بالعکس از آنجا به بندرگاه بودهاست.
اکثر مردم با دوچرخه در شهر رفتوآمد میکنند بطوری که بیش از ۶۵۰٬۰۰۰ (ششصد و پنجاه هزار) دوچرخه در آمستردام وجود دارد و فقط ۲۰۰۰۰ تای آنها در آب افتادهاند!
آمستردام یکیاز محبوبترین هدفهای گردشگری در اروپا با بیشاز چهار میلیون بازدیدکننده از سراسر جهان در سال است. بخش مرکزی آمستردام بافت فشرده و زیبای قدیمی خود را به خوبی حفظ کردهاست و به یک موزهٔ روباز و دیدنی میماند. به همین خاطر یکی از جاذبههای گردشگری در آمستردام، قایقسواری در کانالهای داخل شهر است که از مقابل بسیاری از ساختمانهای زیبای شهر میگذرد.
دانشگاه آمستردام UvA و دانشگاه آزاد یا VU بزرگترین مراکز آموزشی این شهر هستند که در رشتههای گوناگون دانشجو میپذیرند. در زمینهٔ هنر، مدرسهٔ عالی هنرها (Amsterdamse Hogeschool voor Kunsten)مهمترین مرکز آموزشی ست که در رشتههایی چون رقص، موسیقی، نمایش و سینما دانشجو میپذیرد.
هلند برای هنردوستان نیز مکانی رؤیاییست. گذشته از معماری زیبا، این شهر نسبت به مساحتش گنجینههای هنری بسیاری را داراست و پر است از موزهها و گالریهای مختلف است. از نقاشیهای خیرهکنندهٔ رمبراند، ورمیر (فرمیر) و ون گوگ Van Gogh (فان خوخ) که در موزههای اصلی به نمایش گذاشته شدهاند گرفته، تا موزههای کوچکی مانند موزهٔ سکس یا موزهٔ شکنجه. سه موزه اصلی آمستردام در میدان موزه [Museumplein] واقع اند. آمستردام یکی از بازترین و سکسیترین شهرهای دنیا شناخته شده. موسیقیدانان زیادی نیز برخی آثارشان را از این شهر الهام گرفتهاند از جمله گروه انگلیسی Coldplay که یکی از شعرهایش Amsterdam نام دارد (البته متن شعر هیچ ارتباطی با شهر ندارد!)
از نظر تجاری این شهر اهمیت زیادی در هلند دارد و دفاتر بسیاری از شرکتهای بزرگ در آن واقع شدهاست. برخی شرکتهای جهانی نیز به دلیل تسهیلات مالیاتی هلند نسبت به کشورهای مجاور، دفاتر منطقهای خود را در این شهر و بخصوص در اطراف فرودگاه اسخیپل (سکیپل) در نزدیکی آمستردام مستقر ساختهاند که از آن میان میتوان به شرکت سونی اشاره کرد. دفتر مرکزی بسیاری از شرکتهای هلندی مانند فیلیپس، هینکن، اکزونوبل و همچنین بانکها و بیمههای هلندی در این شهر قرار دارد.
متروی آمستردام در سال ۱۹۷۷ تأسیس شده و هماکنون دارای ۳ خط و ۵۲ ایستگاه میباشد.